Kryzys w mediach publicznych - kontynuacja debaty w Sejmie
Przewodnicząca Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji dr Agnieszka Glapiak oczekuje, że kontynuowane 16 października posiedzenie Sejmowej Komisji Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Środków Przekazu będzie okazją do debaty na temat kondycji mediów publicznych. Wyraziła też nadzieję, że tym razem nie dojdzie do wyłączenia dźwięku w czasie, gdy głos zabiorą przedstawiciele KRRiT.
Podczas relacjonowania w internecie wystąpienia Przewodniczącej KRRiT na poprzednim posiedzeniu komisji zniknął dźwięk. Nie było też widać przygotowanej prezentacji z wynikami monitoringu kampanii wyborczej, w odróżnieniu od prezentacji TVP i Polskiego Radia w likwidacji.
W opinii Przewodniczącej KRRiT, niemal dwa lata po nielegalnym przejęciu mediów publicznych i postawieniu w stan likwidacji, telewizja i publiczne radio nadal mierzą się z kryzysem oglądalności, słuchalności, rzetelności oraz wiarygodności.
Na posiedzeniu Sejmowej Komisji Kultury, 09 października dr Agnieszka Glapiak przedstawiła raport z monitoringu serwisów informacyjnych i audycji publicystycznych czołowych nadawców, dotyczący relacjonowania kampanii prezydenckiej w 2025 roku. Prowadzono go od 18 marca do 2 czerwca 2025 roku. Analizie poddano 287 serwisów informacyjnych oraz 32 audycje publicystyczne. KRRiT skupiła się na analizie pluralizmu, rzetelności i zgodności z zasadami dziennikarskimi, szczególnie w kontekście równowagi w prezentacji kandydatów. Niestety, szczególnie w przypadku programów informacyjnych, monitoring wykazał, że kampania wyborcza na urząd Prezydenta RP w 2025 roku była relacjonowana przez główne polskie telewizje w sposób stronniczy, bez balansu i nierzetelnie. TVP, TVN i Polsat faworyzowały Rafała Trzaskowskiego, a Telewizja Republika Karola Nawrockiego.
W „Faktach” aż 92,5% materiałów poświęconych wyborom miało pozytywny wydźwięk wobec Rafała Trzaskowskiego, w „19.30” - 63,6% a w „Wydarzeniach” - 53,2%. Natomiast w Telewizji Republika 84,3% materiałów miało pozytywny wydźwięk wobec Karola Nawrockiego.
Media publiczne nie realizują misji publicznej
Zgodnie z tematem ubiegłotygodniowego posiedzenia sejmowej komisji, przewodnicząca KRRiT skupiła się na danych dotyczących mediów publicznych. Monitoring wykazał, że w trakcie kampanii audycja informacyjna „19.30” miała charakter jednostronny i była tubą propagandową jednego kandydata, pozostali stanowili tło kampanii. W głównym serwisie telewizji publicznej nie ukazał się ani jeden (0%) materiał o Karolu Nawrockim.
Monitoring ujawnił, że Telewizja Polska w likwidacji nie realizowała funkcji mediów publicznych. Aż 84% analizowanych treści nie spełniało kryteriów obiektywizmu dziennikarskiego, a w 92% przypadków odnotowano subiektywne opinie i komentarze dziennikarzy. Jak podkreśliła przewodnicząca KRRiT, media publiczne nie zapewniały równego dostępu do informacji, nie prezentowały pełnego spektrum kandydatów ani ich poglądów politycznych.
W przypadku telewizji komercyjnych sposób narracji może być różny, nie zawsze akceptowalny, jednak telewizja publiczna jest zobowiązana do rzetelnego i obiektywnego przedstawiania rzeczywistości. Jest utrzymywana z abonamentu i ma obowiązek informowania i reprezentowania wszystkich widzów, niezależnie od ich upodobań politycznych. Monitoring wykazał, że TVP w likwidacji ma poważne deficyty w wypełnianiu misji publicznej i roli telewizji publicznej jako strażnika debaty demokratycznej.
https://www.gov.pl/web/krrit/nierzetelny-i-stronniczy-przekaz--prezentacja-raportu-z-monitoringu-kampanii-prezydenckiej-2025
Fatalna kondycja mediów publicznych
Raport z monitoringu kampanii wyborczej na urząd Prezydenta RP jest jaskrawym dowodem złej kondycji mediów publicznych.
W grudniu 2023 r. doszło do bezprecedensowego wydarzenia w dziejach polskiej radiofonii i telewizji. Rząd zainicjował proces likwidowania wszystkich publicznych spółek medialnych w Polsce: Telewizji Polskiej S.A., Polskiego Radia S.A. i 17 rozgłośni regionalnych Polskiego Radia oraz Polskiej Agencji Prasowej S.A.
Proces likwidowania mediów został wdrożony niezgodnie z obowiązującym prawem, bowiem jedynie na podstawie uchwały Sejmu RP. Pominięto ustawę o radiofonii i telewizji, a wymiana władz w spółkach odbywała się bez uwzględnienia zapisów ustawy o Radzie Mediów Narodowych. Sam proces wymiany władz spółek przebiegał w sposób siłowy i odbywał się w asyście wynajętych ochroniarzy. Wyłączono sygnał telewizyjny, zaprzestano nadawania audycji informacyjnych i publicystycznych oraz reklam, co wywołało ogromne straty.
Informacje na ten temat zawarto w przygotowanym przez KRRiT dwutomowym „Kalendarium likwidowania mediów publicznych w Polsce”. Raport opisuje chronologicznie, dzień po dniu, przejęcie Telewizji Polskiej, Polskiego Radia oraz rozgłośni regionalnych Polskiego Radia przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a także działania likwidatorów. Dokument przedstawia m.in. podejmowane przez KRRiT i inne organy konstytucyjne, a także posłów i senatorów RP oraz ludzi mediów, starania w zakresie obrony publicznej radiofonii i telewizji.
https://www.gov.pl/web/krrit/debata-krrit
W 2025 r. sytuacja spółek medialnych, spowodowana działaniami rządu, nadal jest zła i niejasna. Nie jest bowiem możliwe łączenie dwóch przeciwstawnych celów, a mianowicie: realizacji misji publicznej z pieniędzy pochodzących z abonamentu z procesem likwidacji, który według Kodeksu spółek handlowych zakłada zamykanie spółek.
Podczas posiedzenia przewodnicząca Krajowej Rady odniosła się także do kwestii tzw. „restrukturyzacji” mediów publicznych, o której na posiedzeniu mówili przedstawiciele spółek. Uznała, że używane przez nich sformułowanie „restrukturyzacja” oznacza, że tzw. likwidacja (w stan której postawił media publiczne Minister Kultury) ma charakter pozorny. W rzeczywistości nie chodzi o likwidację, lecz mechanizm umożliwiający przejęcie mediów publicznych i podporządkowanie ich nowym strukturom organizacyjnym. Jak zaznaczyła, działania te niosą poważne ryzyko dla pluralizmu i niezależności systemu medialnego w Polsce.
Oglądalność najpoważniejszym efektem kryzysu w mediach publicznych
Po 20 grudnia 2023 roku drastycznie spadła oglądalność i słuchalność mediów publicznych. Czołowe programy informacyjne i publicystyczne zanotowały ogromne straty. I mimo upływu niemal dwóch lat od tzw. „przejęcia” telewizji, nie widać znaczącej poprawy. Telewizja publiczna nie odzyskała większości widzów, których miała do czasu tzw. likwidacji. Na spadkach oglądalności Telewizji Polskiej w likwidacji skorzystała i nadal korzysta konkurencja.
Na koniec 2024 roku TVP Info miała ponad 70 proc. mniej widzów niż w 2023 roku.
Radykalnie stracił również widzów program informacyjny „19.30”, który pod nową nazwą po 21 grudnia 2023 roku zastąpił „Wiadomości”. W 2024 roku „19.30” oglądało średnio od 700 do nawet ponad 900 tys. widzów mniej niż Wiadomości. Duże spadki oglądalności – liczone w setkach tysięcy widzów – zanotowały również „Teleexpress” i „Panorama”.
Najnowsze dane za drugi kwartał 2025 pokazują niewielkie wzrosty – ale to wzrosty w porównaniu do dramatycznego roku 2024. Wspomnianym programom i antenom wciąż daleko do wyników z 2023 roku – sprzed siłowego przejęcia telewizji publicznej. TVP Info było kiedyś liderem na rynku kanałów informacyjnych w kraju, dziś wyprzedza go konkurencja, a udziały nie przekraczają 2 proc. widowni, to jest o połowę mniej niż w 2023 roku. Liczba widzów jeszcze dobitniej pokazuje skalę dramatu. W drugim kwartale 2025 roku „19.30” w porównaniu do tego samego okresu 2023 roku ma nadal ok 700-800 tysięcy widzów mniej. „Panorama” aż o około milion, a „Teleexpress” wciąż o kilkaset tysięcy widzów mniej niż w tym samym okresie 2023 roku.
Pluralizm nadal problemem
Poważnym problemem w mediach publicznych pozostaje pluralizm opinii na antenach TVP w likwidacji i Polskiego Radia w likwidacji. Zgodnie z danymi przekazywanymi przez samych nadawców, widać widoczne dysproporcje w obecności polityków różnych opcji w programach.
W 2024 roku na antenach TVP w likwidacji czas partii wchodzących w skład koalicji rządzącej wynosił 84% (623 godz. 33 min.), a czas partii opozycyjnych – 16% (119 godz. 29 min.).
W okresie styczeń-czerwiec 2025 r., w programach telewizji publicznej, czas partii wchodzących w skład koalicji rządzącej wynosił 78% (386 godz. 26 min.), a czas partii opozycyjnych – 22% (107 godz. 48 min.).
Natomiast w Polskim Radiu w likwidacji (łącznie z rozgłośniami regionalnymi) w 2024 roku czas partii wchodzących w skład koalicji rządzącej wynosił 70% (208 godz.50 min.), a czas partii opozycyjnych – 30% (89 godz. 37 min.).
W okresie styczeń-czerwiec 2025 r. w programach publicznego radia czas partii wchodzących w skład koalicji rządzącej wynosił 64% (105 godz. 27 min.), a czas partii opozycyjnych 36% (60 godz. 10 min.).
Raport z monitoringu kampanii wyborczej
Raport z monitoringu kampanii wyborczej na prezydenta RP 2025 dostępny jest pod linkiem https://www.gov.pl/web/krrit/analizy-raporty-i-prezentacje